7 Pleie og omsorg

Tenestene innan ramme 7 vert ytt av Vigra, Giske og Godøy omsorgsdistrikt , Valderøy omsorgsdistrikt, eining Meistring og psykisk helse. I tillegg ligg eit ansvarsområde knytt til avdeling smittevern, utskrivingsklare brukarar og øyeblikkelig hjelp døgntilbod (ØHD).

Rekneskapet viser eit samla meirforbruk på kr 6,2 mill i ramme 7.

Teneste avlastning og bufellesskap til mennesker med nedsett funksjonsevne har eit samla meirforbruk kr på 1 mill. Meirforbruk bufellesskap psykiatri /rus med 2 mill. Heimebasert tenester og drift av omsorgssenter har eit samla meirforbruk på kr 3,7 mill. Meirforbruk utskrivingsklare brukarar kr 600 000. Kjøkkenet har eit samla mindreforbruk på om lag kr 900 000. Dei andre tenestene innan rammeområdet går i om lag i balanse eller har eit mindreforbruk.

Einingane har arbeidd kontinuerleg med å justere drifta etter kvart det har kome til ikkje budsjetterte utgifter. Likevel dekkjer ikkje tiltaka dei auka utgiftene. Kommunestyret vart gjennom heile 2021 informert om dei økonomiske utfordringane som låg i ramme 7. Nye ressurskrevjande brukarar som er kome til ila året som ikkje er budsjettert for, er og vil framover bli ein stor økonomisk risiko for kommunen. Høgt sjukefråvær i enkelte avdelingar har ført til auka bruk av overtid. Overbelegg og kompliserte brukarsituasjonar har ført til auka behov for ekstra personell ut over normal bemanning.

21 brukarar med ressurskrevjande tenester nytta 28% av budsjettet i ramme 7.

Giske kommune gjennomførte kartlegging av pleie og omsorgstenestene i januar 2022, utført av Agenda kaupang. Rekneskap 2021 vart lagt til grunn. Kartlegginga har gitt oss god dokumentasjon som vi må nytte vidare i arbeidet om å møte framtida sine utfordringar på best mogleg måte. Om vi fortset å yte tenester i same omfang som i dag vil pleie og omsorg vente ei kostnadsauke med om lag 37% fram til 2030. Det er venta ein vekst i behov for pleie og omsorgstenester dei neste 30 åra med om lag 150%. Kommunen har frå 2009 til i dag hatt stor auke i tal innbyggjarar. Det er venta 14% auke dei neste 10 åra.

Dei frie inntektene til Giske kommune er lavare enn landsgjennomsnittet, det betyr at kommunen må bruke mindre ressursar enn andre kommunar. Giske kommune har ein lavare andel innbyggjarar under 67 år og over 80 år. Behovsnøkkelen innan pleie og omsorg er lav. Behovsnøkkelen for psykisk utviklingshemma er lav, dette omhandlar innbyggjarar over 16 år med diagnosen psykisk utviklingshemma som mottar helse- og omsorgstenester. Giske kommune har netto driftsutgifter innan pleie og omsorg som ikkje samsvarer med dei frie inntektene kommunen får. KOSTRA-nøkkeltal 2021, viser at Giske kommune har lavare netto kostnader enn andre kommunar i KOSTRA-gruppe 1 og lavare enn snittet i Noreg. Grunna at vi er ei lavinntekstkommune, må kostnadane våre vere lave.

Giske kommune har ei høg bustadgjering av tenestene og lavare ressursbruk inn i dei tidlege trinn i omsorgstrappa. Giske kommune har lav andel sjukeheimsplassar med forholdsvis lav kostnad. Kommunen si samla utgift til eldre er lav. Samla dekningsgrad heildøgnsplassar er lav, det skuldast lav dekningsgrad på institusjonplassar. Dekningsgrad innan tilbod om bustad med moglegheit for døgnteneste er høgre enn samanliknbare kommunar. Kostnadane er høgare enn samanliknbare kommunar. Giske kommune har høge driftsutgifter til barn og unge med utviklingshemming. Hovudvekta av utgiftene vert nytta i barnebustad. Vi har få plassar og lav bemanning i avlastning institusjon barn og unge under 18 år. Bruttoutgiftene oppleves å vere høge og hovudvekta vert nytta på tenester i bustad.

I underkant av 60% av utgiftene til pleie og omsorg vert brukt på brukargruppa andre i hovudsak eldre. 35% av utgiftene til denne målgruppa går til ulike bustadtilbod med moglegheit for døgntenester. I 2021 gjekk rundt 34% av utgiftene innan pleie og omsorg til mennesker med psykisk utviklingshemming. Hovudvekta vart nytta til vaksne. I underkant av 6% av dei totale utgiftene innan pleie og omsorg vart nytta til mennesker med psykiske helseplager og rusrelatert sjukdom.

Pandemien har også i 2021 vore krevjande for tenestene innan pleie og omsorg. Smitte inn i enkelte avdelingar har gitt utfordringar i drifta og for den det gjeld. Det har vore eit godt samarbeid mellom tenestene og med avdeling smittevern.

Bærekraftsmål 3: God helse og livskvalitet. Sikre god helse og fremje livskvalitet for alle, uavhengig av alder. Hindre smittsommer sjukdommar, korona, har naturleg nok vore arbeidd mykje med også i 2021. Giske kommune har god dekking av allmenne helsetenester. Kommunen samarbeider med Statsforvaltar, Helseføretaket, politiet og kommunane rundt for å møte utfordringar på best måte.

Bærekraftsmål 17: Samarbeid for å nå måla. Det er eit tett samarbeid mellom helse- og omsorgstenestene, NAV, oppvekst, og andre aktuelle tenester, Helseføretaket og andre kommunar. Samarbeidsprosjekt som TALK og Betre tverrfagleg innsats. Giske kommune har eit godt samarbeid med legesenteret for å yte best mogleg samanhengane tenester.